Ik herinner mij een vrouw die misbruikt was door haar broer. Zij had een ernstige vorm van anorexia nervosa ontwikkeld en ze was er psychisch slecht aan toe. Ze wilde een keer een gesprek met me. Ze had al veel therapeuten gehad, maar toen ik over vergeving begon, bleek dat geen therapeut dit ooit had aangekaart.
Ik zette een stoel tegenover haar en vroeg haar om haar broer voor zich te zien en hem te vergeven. Dat kon ze niet. Logisch natuurlijk, met zo’n geschiedenis. Aangezien ze gelovig was, vroeg ik haar of ze aan God kon vragen of Hij haar kon helpen. Ze zei: “God wilt U mij helpen om mijn broer te vergeven”. Op het moment dat ze dat zei, veranderde de atmosfeer en ze keek me verbaasd aan. Ze zei: “Ik voel me vrij, voor het eerst voel ik me vrij!”.
Vergeven is niet hetzelfde als opnieuw vertrouwen
Het gevoel van dat de ander ermee wegkomt en dat we daar wat aan kunnen veranderen, is vaak een illusie die ervoor zorgt dat we niet willen vergeven. Als iemand echt iets kwaads heeft gedaan, zoals de broer van die vrouw, betekent vergeven niet dat deze niet verantwoordelijk gehouden moet worden voor zijn of haar daden. Nee! We hebben het hier over issues van ons hart. Waar het om gaat, is de afweging wie de prijs betaalt als u niet vergeeft. Dat bent u namelijk zelf en daar kan ik over meepraten.
Knoop in mijn buik als ik hem tegenkwam
Jaren geleden heb ik lange tijd een bepaald persoon op feestjes en meetings genegeerd. Hij had mij ooit geschoffeerd en ik wilde hem door mijn houding vooral laten voelen hoe hij mij had gekwetst. Ik hoopte eigenlijk dat hij door mijn gedrag zou zien hoe hij het verbruid had, naar me toe zou stappen en mij om vergeving zou vragen. Een grote illusie…
Na vijf jaar besefte ik dat ik vooral degene was die gebonden was, want ik kwam hem nogal eens tegen. Zijn leven was zo te zien op een prettige manier doorgegaan en hij had er blijkbaar niets van geleerd. Het ging echt niet om iets waarvoor hij gerechtelijke straf zou moeten krijgen, maar ik voelde wel hoe er steeds sprake was van een negatieve werking van het niet vergeven. Ik voelde steeds een knoop in mijn buik als ik ‘m zeg. Toen eindelijk tot me doordrong dat hij wellicht nergens last van had en gewoon lekker sliep, wilde ik niet langer op een negatieve manier met hem verbonden zijn.
Daarom heb ik hem vergeven. En ja, ik voelde mij enorm opgelucht en er is veel veranderd. Sinds die tijd hoef ik hem niet meer te vermijden en kan ik zelfs gewoon met een praten. Betekent dit dat ik hem nu vertrouw? Nee, zeker niet. Daarvoor is er teveel gebeurd. Mocht het contact intiemer worden, dan is het opbouwen van vertrouwen noodzakelijk. Dan is het belangrijk dat hij ook probleemeigenaar wordt. Dan moet er wel even een goed gesprek gevoerd worden.
Aanpak om boosheid te ontladen
Misschien vraagt u zich af wat u moet doen als de persoon in kwestie niet meer beschikbaar is om in gesprek te gaan, bijvoorbeeld omdat hij of zij is overleden. Of dat een gesprek er gewoon niet in zit.
Dan kunt u de volgende aanpak gebruiken. Deze methode gebruik ik overigens ook als voorbereiding als een gesprek wel mogelijk is. Gewoon om alle gedachten en gevoelens een plek te geven. U legt 2 velletjes papier neer. Boven het ene blaadje zet u “begrip” en boven het tweede schrijft u “hartenbrief”.
In de hartenbrief schrijft u alles wat u dwars zit. Alles wat u gemist hebt, waar u boos over bent. En let daarbij vooral op dat bij het schrijven de pijn voelbaar wordt. Voor sommige mensen is het in het begin vooral een oefening in het erkennen van de pijn en boosheid.
Zodra u’ tijdens het schrijven een innerlijk ‘ja-maar’ voelt, gaat u naar de andere brief, de begripsbrief. Daar schrijft u in wat u als verdediging voor de ander zou kunnen aanvoeren. Bijvoorbeeld bij een vader of moeder zou u zoiets kunnen bedenken als: “Je kon niet anders”, of “Je hebt zelf ook niet anders geleerd”.
Voorlezen, verbranden of in de zee gooien
Door de innerlijke stemmen (begrip en gevoel) te scheiden kunt u veel meer bij de pijn komen. Nadat alles geschreven is, kunt u besluiten om afscheid van het verleden te nemen. U kunt afscheid nemen van alle pijnlijke ervaringen en van alle dromen die niet zijn uitgekomen. Deze kunt u letterlijk in de brief schrijven. Bijvoorbeeld: “Ik neem afscheid van de droom dat we ooit samen oud worden.”
Vaak moet u zo’n brief een paar keer schrijven, omdat door loyaliteit de boze brief vaak in het begin nog veel te aardig is.
Idealiter zou het natuurlijk mooi zijn als u de brief zou kunnen voorlezen of zou kunnen opsturen. Als dat niet mogelijk is, zou u een ritueel kunnen bedenken, zoals het verbranden van de brief of ‘m in een steen wikkelen en ver in de zee gooien. Als iemand overleden is, zou u de brief ook kunnen voorlezen bij het graf of de urn.
Bij mensen die graag hun kracht gebruiken, zou ook het slaan met een tak op een boom kunnen helpen om boosheid te laten ontladen. Wat ook bij u past: vergeven vereist vaak dat u iets actief gaat doen.
Bitter of beter?
De ander die bij u in de schuld staat, zal nooit in staat zijn om de pijn weg te nemen. De enige die zich kan vrijmaken, bent uzelf. Vergeven betekent in wezen dat u de valse hoop opgeeft, de hoop dat u ooit nog gaat krijgen waar u op hoopt.
Vergeven is niet goedkoop. Het gaat gepaard met een diep besef dat het Leven alleen kan stromen als u het verleden als een gegeven kan omarmen en de toekomst tot iets bijzonders gaat maken.
Met andere woorden: kiezen voor beter of voor bitter.
Vond u dit onderwerp interessant?
Lees dan ook de vorige blog Hoe kan mijn vertrouwen in jou herstellen?
Andere artikelen
Waarom mannen naar porno kijken »
Help!!! Mijn man is een watje! (en wat eraan te doen) »
Ben ik een chimpansee of schildpad? »
Waarom u wellicht beter bij uw huidige partner kunt blijven »
4 Stappen als u samen een droom verliest of iets ergs meemaakt »
Hoe uw brein een goede relatie in de weg staat »
Het is beter te luisteren dan te winnen »
Conflicten oplossen: hij wil altijd gelijk hebben! »
Dramadriehoek – Stop met redden in relaties »
Brainspotting – de revolutionaire individuele therapie »
Kan mijn gevoel voor mijn partner weer terugkomen? »
Ik ben je ff helemaal zat (waar zit de rek er dan nog in….) »
7 Tips om met weerstand om te gaan »
Eerste boek nu bij Bol.com en alle andere boekhandels »
Interview met De Stad Amersfoort »
Herken of een training bijdraagt aan blijvende positieve resultaten »
Waarom heeft onze training Persoonlijke Effectiviteit zoveel impact? »
Trauma verwerken met ouder-kindbezoek »
Hoe hou je je relatie goed in tijden van stress »
Hoe kan vertrouwen weer herstellen?